Güncel Dini Sorularýnýz
Sayfaya git nceki  1, 2  


nceki balk :: Sonraki balk  
Yazar Mesaj
ishak_hoca



Kayt: 27 Au 2007
Mesajlar: 491

MesajTarih: Cmt Ekm 25, 2008 1:42 pm    Mesaj konusu: Alntyla Cevap Gnder

HARAMLARDAN TEMÝZLENMEK
YÜCE Mevlanýn Kucak Aþtýðý Deðerli Dostlar;
Rabbimiz Çaðýrýda Bulunuyor;
''Ancak tevbe eden, Ýnanýp Yararlý iþ Ýþleyenler in,Ýþte Allah onlarýn Kötülüklerini Ýyiliklere Çevirir. Allah Baðýþlar ve Merhamet eder''(furkan-70)
Buna göre ,Haram yoldan bir þey elde eden, kazanan kimse piþman olur, tevbe etmek ve sorumluluktan kurtulmak isterse üç þey yapmasý gerekecektir: Piþmanlýk duygusu ile Allah'a kalbini açýp yalvarmak, baðýþlanmasýný dilemek, haramý mülkünden çýkarmak, sahip ve ehline vermek.
A — Tevbe:
Kitap ve Sünnet, Allah Teâlâ'nýn tevbeyi kabul buyurduðunu, piþman olup af dileyenleri baðýþladýðýný ifade eden sayýsýz nassý (âyet ve hadisi) muhtevidir. Haram iþleyen —ayrýca kul hakkýna da tecavüz etmiþ olsun veya olmasýn— Allah'a karþý suç iþlemiþ, O'nun emrini tutmamýþ, yasaklarým çiðnemiþtir. Bunun telâfi yolu, samimi bir piþmanlýk içinde Tevvâb, Rahîm, Rahman, Gafur, Settâr... olan Allah'a yalvarmak, boyun eðip baðýþlanmayý dilemektir.
B — Haramý mülkünden çýkarmak:
Haram iþlerken ayný zamanda kul hakkýna tecavüz etmiþ, hýrsýzlýk, gasýp, aldatma, hile, faizcilik, kumar gibi yollardan bir mal ele geçirmiþ ise bunu mülkünden çýkarmasý, ayýrmasý, uzaklaþtýrmasý gerekecektir.
Haram mal belli, muayyen bir þey ise onu ayýrmak kolaydýr. Bir hayvan veya eþyayý gasbeden ve tüketmemiþ bulunan kimse onu kolayca malvarlýðýndan ayýrýr ve sahibine verir. Durum böyle deðilse ortaya çýkan ihtimalleri þöylece sýralamak mümkündür:
1 — Haram mal helal ile karýþmýþ olup tahýl, para, yað gibi misli (emsali ile ödenmesi mümkün) olursa iki ihtimal vardýr:
a) Haramýn miktarý bellidir; bu takdirde o miktar mal (buðday, arpa ,para, yað...) ayrýlýr.
b) Haramýn miktarý beli deðildir; bu takdirde zann-ý galibe göre hareket edilir: Haram olmasý kuvvetle muhtemel olan miktar çýkarýlýr. Helâl olduðu kesin bulunan miktarý býrakýp, þüpheli olanlar da dahil olmak üzere geri kalaný çýkarmak ve ayýrmak ise takva yoludur.
2 — Helâl ile karýþmýþ bulunan haram mal ev, toprak vb. gibi her biri ayrý deðer taþýyan cinsten mal ise burada sulh ve karþýlýklý rýzâ esasýna göre helâlleþmek söz konusu olacaktýr.
Helâlleþmede hak sahibine malýný aynen iade etmek esastýr. Bu mümkün olmazsa misli (emsali, benzeri) bu da mümkün olmazsa deðeri verilir.
C — Haram Malýn Verileceði Yer:
Tevbe edenin, malvarlýðýndan ayýrdýðý haram malý sahibine ve ehline vermesi de ona düþen bir vazifedir. Kime, nereye, nasýl vereceðine gelince karþýmýza yine çeþitli ihtimaller ve þýklar çýkmaktadýr:
1 — Haram malýn sahibi belli ise malý kendisine verilecektir. Sahibi ölmüþ ise hak varislerine aittir. Malýn, sahibi kaybolmuþ ise —Fýkh'ýn mefkud bahsinde açýklanan müddet geçinceye kadar— beklenecek, bu arada meydana gelen artýþlar da sahibi namýna muhafaza edilecektir.
2 — Malýn sahibi belli olmakla beraber bulunmasýndan ümit kesilmiþ, vâris býrakmadan ölmüþ olabilir veya —gizlice alýnan, zimmete geçirilen ganimet malýnda olduðu gibi— hak sahipleri pek çok olabilir ve bunlarý bulup, teker teker haklarýný kendilerine teslim etmek mümkün olamaz. (Çünkü ganimetin beþte biri çýkarýldýktan sonra geri kalan bütün gazilerin hakkýdýr.) Bu takdirde haram malýn fukaraya tasadduku söz konusudur. Haram malýn, fukaraya sadaka olarak verilmesinin caiz olup olmadýðý tartýþýlmýþtýr. Ýslâm âlimlerinden bir grup haramýn mülk olmadýðýný veya temiz bir mal olmadýðýný göz önüne alarak fukaraya, sadaka olarak verilemiyeceði görüþünü benimsemiþlerdir. Bunlardan Fudayl, eline geçen iki dirhemin temiz yoldan kazanýlmýþ olmadýðýný anlayýnca kaldýrýp taþlarýn arasýna atmýþ-. «Ben ancak helâl ve temizi tasadduk ederim; kendim için razý olmadýðýma baþkasý için de razý olamam» demiþtir.
Gazzâli bu görüþ ve açýklamayý da —yerine göre-uygun ve tutarlý bulmakla beraber nakil ve kýyas delillerine dayanarak aksi görüþü; yâni haramýn tasadduk edilebileceði görüþünü benimsiyor. Delillerine gelince:
a) Nakli delil:
Hz. Peygamber (s.a.) bir cenaze defninden dönerken bir Kureyþli kadýnýn verdiði ziyafete davet edilmiþ, önüne konulan kýzartýlmýþ koyun «haram olduðunu» bildirince «Bunu kaldýrýn ve esirlere yedirin» buyurmuþtur. Bu esirlerden maksadýn, muhtaç mahpuslar (hapiste yatanlar) olduðu açýklanmýþtýr. (Tirmizi, K. es-Savm, 3. Açýklamalar için bak. Murtazâ ez-Zebidi, Ýthâfu's-sâde (ihya þerhi), Beyrut tab'ý, C. VI, s. 100 vd.)
Bizans'ýn Ýran'a galip geleceðini bildiren Kur'ân haberini (er-Rûm: 30/1-5.) müþriklerin yalanlayýp alaya almalarý üzerine Hz. EbûBekr onlarla iddiaya girmiþ, Kur'ân haberi tahakkuk edince iddiaya baðlý develeri karþý taraftan almýþtý. Ancak bu arada kumar haram kýlýndýðý —mezkûr iddia kumar hükmünde olduðu— için Rasûlullah (s.a.) bunlarý tasadduk etmesini emretmiþtir. (ez-Zebîdi, ag. esr., s. 102-103.)
Sahabe ve tâbiûndan bu mevzuda, ayný hükmü destekleyen baþka nakiller de vardýr.
b) Kýyas delili:
Haram malýn sahibi bulunmadýðýna göre geriye iki ihtimal kalmaktadýr: Ya denize atmak (imha etmek), yahut da fukaraya vermek. Denize atýlýrsa bunun ne atana, ne malýn sahibine ve ne de fukaraya faydasý olacaktýr. Halbuki fukaraya verildiði zaman bunun hem onlara faydasý dokunacak, hem de dualarýndan malýn sahibi faydalanacaktýr.
Karþý tarafýn «biz ancak helâl ve temiz olaný tasadduk edebiliriz» sözü yerinde olmakla beraber buraya uymamaktadýr; çünkü haramý yemeyip fakire veren kimse bu iþten kendisi için ecir ve sevap beklemiyor; yalnýzca haramdan kurtulmak istiyor; bunu da malý zayi ederek deðil, fakirlere vererek yapýyor.
«Kendimiz haramý nasýl yemiyorsak fakirlere de yedirmeyiz» sözüne de Gazzâli þu cevabý veriyor: Bu mal, haram yoldan kazanana haramdýr; ancak yukarýda verdiðimiz nakiller bunun fakirlere helâl olduðunu ifade etmektedir. Þu halde fakir için harama deðil, helâle razý olmak söz konusudur. (Li-aynihî haram olan bir þey —meselâ þarap, domuz— müslümana nasýl gelirse gelsin, hangi yoldan kazanýlýrsa kazanýlsýn haramdýr; yenmez ve içilmez. Li-gayrihi harama gelince bunun haram olmasý eþyanýn kendinden deðil, elde ediliþ, kazanýlýþ yolundan gelmektedir. Malý, gayr-i meþru bir yoldan kazanan ondan istifade edemez. Ancak baþkasý ondan satýn alarak veya sadaka ve hediye yollarýyla elde ederek faydalanabilir mi? Bu konuda bazý âlimler müsbet, bazýlarý ise menfi cevap ve fetva vermiþlerdir. Yukarýdaki münakaþaya ek olarak daha geniþ bilgi almak istiyenler þu eserlere bakabilirler; el-Ayni, Umdetü'l-Qârî (Buhâri þerhi), Ýst, tab'ý, C. V, s. 575-576; Ýbn Âbldin, Raddu'l-Muhtâr, el Meymeniyye, 1307, C. IV, S. 144, 242.)
3 — Malýn belli bir sahibi yoksa, meselâ devlet hazinesi veya amme malýndan, haksýz bir þekilde alýnmýþ, zimmete geçirilmiþ ise helalleþmek için bu malýn âmme menfaatlerine, bütün müslümanlarýn faydalandýklarý hizmet ve hayýrlara sarfý gerekmektedir; mescit, yol, köprü vb. burada örnek olarak zikredilebilir. (Ýhya, C. II, s. 127-132.)
Saygýlarýmla Hepimize Allahtan Hidayetler dilerim.


En son ishak_hoca tarafndan Cmt Ekm 25, 2008 2:07 pm tarihinde deitirildi, toplam 1 kere deitirildi
Baa dn
Kullancnn profilini grntle zel mesaj gnder AIM Adresi MSN Messenger
sahina61



Kayt: 24 Oca 2007
Mesajlar: 1289

MesajTarih: Cmt Ekm 25, 2008 4:42 pm    Mesaj konusu: Alntyla Cevap Gnder

Cevabýnýz için teþekkür ediyorum, Ýshak Hocam
_________________
HH
Baa dn
Kullancnn profilini grntle zel mesaj gnder E-posta gnder AIM Adresi MSN Messenger
ishak_hoca



Kayt: 27 Au 2007
Mesajlar: 491

MesajTarih: Cmt Au 22, 2009 11:21 pm    Mesaj konusu: Alntyla Cevap Gnder

Mevlam ensaðlam bilgiye ve uygulamaya bizleri muvaffak eyle
Baa dn
Kullancnn profilini grntle zel mesaj gnder AIM Adresi MSN Messenger
nceki mesajlar gster:   

Yeni balk gnder   Bala cevap gnder    Yeþilalan & Baltacýlý Köyleri Forum Forum Ana Sayfa -> Soru Cevap Tm zamanlar GMT
Sayfaya git nceki  1, 2
2. sayfa (Toplam 2 sayfa)


 
Gei Yap:  
Bu forumda yeni balklar aamazsnz
Bu forumdaki balklara cevap veremezsiniz
Bu forumdaki mesajlarnz deitiremezsiniz
Bu forumdaki mesajlarnz silemezsiniz
Bu forumdaki anketlerde oy kullanamazsnz

Powered by phpBB © 2001, 2005 phpBB Group. Trke eviri: phpBB Trkiye
Tasarm : Mahmut ZDEMR