KIYAMET ALAMETLER� (Ayet ve Hadis Iþýðýnda)

[mustafatemiz]

(Eþrâtu's-Saa), âhir zamanda (zamanýn sonlarý) ortaya çýkarak Kýyâmet'in yaklaþtýðýný, kopmak üzere olduðunu gösteren belirtiler. Bu belirtiler genellikle Küçük Alametler (Alâmât-ý Suðra) ve Büyük Alametler (Alâmât-ý Kübrâ) olmak üzere iki bölüm halinde incelenir.

Kur'an, Kýyâmet'in zamanýný Allah'tan baþka kimsenin bilemeyeceðini belirtir (el-A'raf, 7/187; Lokmun 31/34; el-Ahzab, 33/63). Buna karþýlýk yaklaþtýðýný (el-Zümer, 54/1), yakýn olduðunu (en-Nahl, 16/77), ansýzýn geleceðini (el-A'raf, 7/187) bildirir. Kýyâmet alametlerinin belirdiðini (Muhammed, 47/1 ifade etmekle birlikte bunlar hakkýnda bilgi vermez. Ancak, "Saat yaklaþtý, ay yarýldý yarýlacak" (el-Kamer, 54/1) âyetinin ikinci bölümünün "ay yarýlacak" biçimde anlaþýlmasý durumunda, bu olay Kur'an'da anýlan tek Kýyâmet alameti olma özelliði kazanýr.

Hadis külliyâtlarý ise Kýyâmet'ten önce ortaya çýkacak alametlerden söz eden çok sayýda hadis ihtiva eder. �slâm bilginleri hadislerde dile getirilen alametleri nitelikleri açýsýndan deðerlendirerek bunlarý Küçük Alametler (Alâmât-ý Suðrâ) ve Büyük Alametler (Alâmât-ý Kübrâ) olmak üzere iki baþlýk altýnda toplamýþlardýr. Âhir zaman olarak tanýmlanan Kýyâmet öncesi donemde dini duygu, düþünce ve davranýþlarýn zayýflamasý, dini kurallara gereken önemin verilmemesi, ibadetlerin terkedilmesi, ahlaksýzlýðýn çoðalmasý biçiminde kendini gösteren Küçük Alametler'in baþlýcalarý þu þekilde sýralanabilir:

a) �nsanlarýn bina yapmakta birbiriyle yarýþmalarý (Buhârî, Fiten, 25; bk. Tecrid-i Sarih Terc; 1/5.

b) �nsanlarýn ölümü temenni etmeleri (Buharî, Fifen, 25; Müslim, Fiten, 53-54)

c) Câriyenin efendisini doðurmasý (Müslim, �mân, 1).

d) Hicaz'da bir ateþin çýkarak Busra'da (�am yakýnlarýnda bir yer) develerin ayaklarýný aydýnlatmasý (Buhârî, Fiten, 24; Müslim, Fiten, 42).

e) Fýrat nehrinin sularýnýn çekilerek, nehir yataðýndan altýn çýkmasý (Müslim, Filen, 29-31).

f) �kisi de hak iddiasýnda bulunan iki büyük �slâm ordusunun birbiriyle savaþmasý (Buhârý, Fiten, 25; Müslim, Fiten, 17).

g) �slâmî ilimlerin ortadan kalkmasý, cehaletin artmasý (Buhârî, Fiten, 4).

h) Depremlerin çoðalmasý (Buhârî, Fiten, 25).

ý) Zamanýn yaklaþmasý, gece ile gündüzün eþit olmasý (Buhârî, Fiten, 25).

i) Cinâyetlerin çoðalmasý, fitnelerin zuhur etmesi (Buhârî, Fiten, 4; Müslim, Fiten, 1.

j) Yahudilerle Müslümanlarýn savaþmalarý, Müslümanlarýn Yahudileri öldürmesi (Tecrid-i Sarih Tercümesi, VIII, 341; Müslim, Fiten, 79-82).

k) Zinanýn açýkça iþlenmesi, içki tüketiminin artmasý, kadýnlarýn çoðalýp erkeklerin azalmasý (el-Ali en-Nâsif Tac, 5/335).

l) Kahtân'dan bir kiþinin çýkarak, insanlarý asâsý ile sevketmesi Buhârî, Fiten, 23).

Kýyâmetin büyük alâmetleri ise þu hadis-i þerifte toplu olarak zikredilir: Huzeyfetu'l-Gifarý (r.a)'den rivayet edilmiþtir: Biz bir gün kendi aramýzda konuþurken, Hazreti Peygamber yanýmýza çýkageldi. Bize "Ne konuþuyorsunuz?" dedi. Biz de "Kýyâmet gününden konuþuyoruz" diye cevap verdik. Hazreti Peygamber" �üphesiz on alâmet görülmedikçe kýyamet kopmayacaktýr" dedi ve "Deccâl'i, dumaný(duhan), Dâbbetü'l-arz'ý, güneþin batýdan doðmasýný, �sa (a.s.)'ýn yere inmesini, Ye'cûc ve Me'cuc'u, doðuda, batýda ve Arap yarýmadasýnda olmak üzere üç yer çöküntüsünü, son olarak da Yemen'den çýkarak insanlarý Mahþere sürecek ateþin vuku bulacaðýný söyledi" (Müslim, Fiten, 39).

Kýyâmetin bu on büyük alameti baþka hadislerce ya da �slâm bilginlerince þu þekilde açýklanýr:

1. Deccal'in ortaya çýkýþý: Deccâl, kýyâmette zuhur edecek yalancý bir kiþidir, �slâm Dini'ni ve müslümanlarý ifsad edip, kötülüðe ve bozgunculuða sevketmek isteyecektir. Deccal'in sað gözünün kör olduðu, iki gözünün arasýnda "kâfir" yazdýðý, çocuðunun olmadýðý, Medine'ye ve Mekke'ye giremeyeceði, ortaya çýktýktan sonra yeryüzünde kýrk gün kalacaðý, bu süre içerisinde istidrac türünden bazý olaðanüstü olaylar göstereceði, daha sonra da yine kýyâmetin büyük alametlerinden olan Hz. �sa'nýn yeryüzüne inmesiyle onun tarafýndan öldürüleceði sahih hadislerde belirtilmiþtir (Buhârý, Fiten, 26; Müslim, Fiten, 37, 39, 40, 91, 101, 110, 112).

2. Duhan'ýn çýkýþý: Duman anlamýna gelen duhan da kýyâmetin büyük alametlerinden biridir (Müslim, Fiten, 39). Kýyâmetin vukuundan önce dünyayý bir duman bulutu kaplayarak, kýrk gün ve kýrk gece kalacak, mü'minler nezleye tutulmuþ gibi, kâfirler ise sarhoþ gibi olacaklardýr.

3. Dabbetü'l-arz'ýn çýkýþý: Kýyâmet'ten önce çýkacaðý bildirilen bir yaratýktýr. Kelime anlamý "yer hayvaný" demektir. Kur'an-ý Kerim'de "Kendilerine söylenmiþ olan baþlarýna geldiði zaman, yerden bir çeþit hayvan (dâbbe) çýkarýrýz ki o, onlara, insanlarýn âyetlerimize kesin olarak inanmadýklarýný söyler" (en-Neml, 27/82) buyurulmaktadýr. Hz. Peygamber Dâbbetü'l-arz hakkýnda "Çýkacak olan kýyâmet alametlerinden ilki, güneþin batý tarafýndan doðmasý ile, bir kuþluk vakti insanlara karþý bir dâbbenin (hayvanýn) zuhurudur. Bu iki alametten biri, arkadaþýndan evvel olur. Akabinde diðeri de onun izi üzerinde yakýn olarak meydana gelir" (Müslim, Fiten, 118) buyurmuþtur.

4) Güneþin Batýdan doðmasý: Güneþ batýdan doðacak, insanlar topluca iman edecek, ancak daha önce iman etmemiþ olanlarýn imanlarý kendilerine bir yarar saðlamayacaktýr (Tecrid-i Sarih Tercümesi, XII 307; Müslim, Fiten, 118).

5. Hazreti �sa (a.s)'ýn inmesi: Ehl-i sünnet itikadýna göre Kýyâmetin vukuundan önce Hazreti �sa yeryüzüne inecek, hristiyanlarý �slâm'a davet edecek, Deccâl'i öldürecek, Hazreti Peygamber (s.a.s)'in þerîati ile hükmedecektir (Buhârî, Büyû, 102; Müslim, �mân, 242-247).

6. Ye'cûc ve Me'cûc'ün çýkýþý: Kýyâmetin vukuundan önce çýkarak "yeryüzünde bozgunculuk yapacak" (el-Kehf, 18/94) olan asýllarý ve soylarý belirsiz iki insan topluluðudur (Muhammed Hamdi Yazýr, Hak Dini Kur'an Dili, IV, 3288). Hz. ZülKarneyn'in önlerine yaptýðý seddin yýkýlarak (el-Enbiya, 21/96) açýlmasý ile yeryüzüne daðýlacaklar insanlara saldýracak, kentleri yakýp-yýkarak harabe haline getireceklerdir. Bazý rivayetlerde bu seddin Çin seddi olduðu zikredilir (Muhammed Hamdi Yazýr, a.g.e., IV, 3291, 3374; Buhârý, Enbiyâ, 7; Müslim, Fiten, 1,2).

7.8.9. Doðuda, Batýda, Arap Yarýmadasýnda olmak üzere üç bölgede yer çöküntülerinin meydana gelmesi de Kýyâmet'in büyük alametlerindendir (Müslim, Fiten, 39).

10. Yemen'den çýkacak olan büyük bir ateþin insanlarý önüne katarak sürmesi (Müslim, Fiten, 39).

Ebu Davud ve Tirmizi'nin Sünen'lerinde yeralan bazý hadislere göre Mehdî'nin çýkmasý da Kýyâmet'in büyük alametlerindendir (Sünen-i Tirmizî, IV, s.1-93: Sünen-i Ebu Davud, N. �r. M.Abdul Hamid IV, 100, 106).

Hz. Peygamber (s.a.s), Kýyâmetin kötü insanlar ve kâfirler üzerine kopacaðýný bildirmiþtir. Bu hadislere göre Kýyâmet kopmadan önce mü'minlerin ruhlarý alýnacak ve onlarýn âhirete göçmeleri saðlanacaktýr (Buhari, Fiten, 5; Müslim, imare, 53).