3.Bölüm
KÖY İÇLERİNDEN İLÇE
MERKEZİNE
Köy içerisinde kalmayıp ilçe merkezinde de bir şeyler
yapmanın zamanı geldiği anlayarak sadece tarım ve hayvancılıkla
olamayacağınıd üşünerek köyden bir kaç kişini ilçe merkezinde iş yeri açma
düşüncesi kafalarında yer etmişti. Bunu üzerine o zamanlarda fazla gelişemeyen
Özalp ilçesi ilk olarak marangoz atölyesi ve bunu sırası ile tamirhane
lokanta kahvehane gibi iş yerleri açarak ilçede de kendileri ispatlamış oldular.
İlk geldikleri yıllarda çoğu fakir idi içlerinden zengin
diyecekbir kaç kişi vardı. Ama iklim şartları onları olumsuz yönde
etkilemeye devam ediyordu. O yılları anlatan Van Özel İdare Müdürlüğünde memur
olan ve şuan emekli olan Mustafa Karal “ Ben o yıllarda, Van Özel idarede memur
olarak çalışıyordum. ilk yıllar emek ve Dönerdere köylerini hem, hem her gün
gidiyordum bir yıl üç öğün yemek taşıtım ve bu insanları çok iyi tanıtım o
yıllar çok acı yılardı. Gelen insanların
hemen, hemen çoğu fakir denecek kadar bir şeyleri yoktu. Geldikleri zaman köy
meydanında toplanıp kura çekimi yaptıklarında birkaç kat yatak birkaç parça
eski kilim birkaç sefer tasından başka bir şeyleri yoktu zengin denecek
birkaç kişi vardı onlarda kendi tutukları kamyonla gelmişlerdi. Ben kendi
içimden hep diyordum bu insanlar burada barınamaz diyordum yaz ayının
onları biraz daha da çok bunalıma sokuyordu elleri dudakları
sıcaktan çatlamıştı. Ama 35 yıl sonra başka bir iş için tekrar geldiğim de.
O burada yaşayamaz dediğim insanları görünce hayret içinde kaldım her
kesin kapısın son model tarım araçları, son Traktörleri ve bostanlarında ürünleri
evlerin son model mobilyaları olduğunu gördüm işte o zaman Karadeniz insanın ne
kadar çalışkan insan olduğu anlatım”diyor.
İLK MUHTAR VE KÖY OLMA
Emek köyü İlk kurulduğu yıllarda Gültepe köyünün mezrası
olarak kurulmuştu. 3 yıl mezra olarak kalmıştı.1968 yılında ilk muhtarını
seçerek köy oldu. İlk Muhtar seçimi çok çekişmeli olaylara sahne olmuş
Mustafa Altunbsaş’ın Muhtar olmasını istemeyen bazı gruplar Eski emek köyü ve
Gültepe köyü adayını desteklediler. Ama yinede başarılı olmadılar. Bu yüzden köyde
bir kopma meydana geldi. Buda köyün ilk küskünlüğüne neden oldu. Köylü kendi
arasında uzun yıllar küs kalınca hayvanları iki ayrı ahır oluşturarak uzun süre
küs kaldıktan sonra işin bu şekilde olmayacağını anlayarak barışıp bu günlere
gelmeyi başarmışlardı. Kaymakamlık
arşivinde elde edilen bilgilere göre ilk Muhtar Mustafa Atunbaş Azaları Ali
Osman Akyüz, Merhum Cevahir Aslan, Merhum İbrahim Baltacı, Merhum Sağban Onat olduğu resmi kayıtlarda
görünüyordu. O yılarda her muhtarlığın bir köy bekçisi olmak zorunda
idi.24.06.1965 yılında Emek köyünü ilk resmi bekçisi Merhum Mehmet Özbay
idi. Emek köyünün Bağlı olduğu Gültepe köyünde ayrılarak köy olmuştur.
Oysa Dönerdere köyü halen eski Dönerdere köyü ile birlik muhtar seçiyor.
Ama muhtarlık alanında hiçbir sıkındı yaşanmadan bu günlere geldiler. Her seçim
bir dönem yeni Dönerdere aday çıkarıyor bir dönem eski Dönerdere yılarca böyle
olmuş ve seçim sandıklarına hep tek aday olarak gidilmiştir.Oysa emek köyünde
muhtarlık yarışı tıpkı milletvekili yarışı gibi çekişmeli ve heyecanlı kavgalı
oluyordu. Dönerdere köyünü Emek köyünde
bir avantajı vardı. O da köyün hepsinin Trabzon Çaykara ilçesi uzungöl (Şerah)
köyünden olmaları aynı köyden olmaları ve bir birlerini tanımaları idi. Onların
sadece YerliHalk (Kürtler) ile kaynaşma sorunu yaşamışlardı. Emek köyünde durum
daha farklı idi Emek köyü Trabzon ili Çaykara ilçesinin dört köyünden
oluşmuştu.Uzungöl(Şerah)19 hane, Baltacılı 18 Hane, Holaysa 36 hane, Haros 2
hane olarak gelmişlerdi. Bunların çoğu bir birini tanımıyorlardı. Bu yüzden
hem kendi aralarında kaynaşma sorunu hem de yerli Halk (Kürtler)kaynaşmak zorunda
idiler buda bazı sorunların çıkması neden oluyordu ilk yılarda,ama şimdi ise
herkes bir biri ile hısım akraba olmuşlar kızı alıp kızvermişler.
KÖYE İLK GELENLER
İlk gelenleri çoğu henüz 20 yaşında idiler. Araların
yaşlı denecek pek az kişiler vardı. Onlar Emek köyü için birer ulu
çınardılar.Ama ne yazık ki o ulu çınarların bu topraklarda yaşadıkları
acıları,heyecanları, hüzünleri ve başarıları yeni nesil olarak unuttuk ve onları bıraktığı
bu mirası bizler hafife alarak yaşadık. O yıllarında Emekköyünde ikamet eden
hane reislerinden vefat edenler ve ikinci bir göç yaşayanları listelersek ortaya
çok acı bir tablo çıkar. İşte o tablo
-
M.Nazım Baltacı; Baltacılı köyünden,emek köyünde büyük
olarak ilk Vefat eden büyüğümüzdür.
-
Hacı Ahmet Akyüz; uzungöl Şerahköyünden, uzun yıllar
kaldıktan sonra Trabzon Çaykara uzungöl göç etti.
-
Tahir Kul; uzungöl şerah köyünden,Emek köyünde vefat etti
çocukları köyde ikamet ediyor
-
Hacı Abdullah Korkmaz;
Şerah Uzungöl köyünden, emekköyünde vefat etti. Kendi evinde kimse kalmıyor.
Çocukları ülkenin çeşitli yerlerinde ikamet ediyor. Çocuklarından Hanefi Korkmaz
İstanbul’da Vefat etti.
-
Osman Baltacı; Baltacılı köyünden,emek köyünde uzun süre
kalmadı Balıkesir iline göç etti
-
Hacı Yusuf Akyüz;
Uzungöl şerah köyünden, emek köyünden Van iline göç etti. Yaz aylarında köye
geliş gidiş yapıyor.
-
Hacı Hamit kanık;
Uzungöl şerah köyünden, Emek köyünde ikamet ediyor
-
Hacı Rikap Toprak;
Haros köyünden, Adana’ya göçetti. Orada Vefat etti
-
Mustafa Toprak; Haros Köyünden, Emekköyün vefat etti.
Çocukları köyde ikamet ediyor
-
Ahmet Terzi; Holaysa köyünden, emekköyünde vefat etti.
Çocukları Bursa’da ikamet ediyor.
-
Cevahir Aslan; Uzungöl şerah köyünden, köyde yaşanan
husumetten dolayı Trabzon Çaykara uzungöl’devefat etti
-
Dursun Salihpaşaoğlu; Holaysa köyünden, uzun yıllar
Almanya’da Kaldı orada vefat etti. Hanımı yazın köyde kışın Ankara’da yaşıyor
-
Hacı Ali seyit Yıldırım; holaysa köyünden, köyde vefat etti.
Çocukları buradaki yerlerini satarak İstanbulve Bursa’ya göç etti
-
Ali Rıza Taçoğlu; holaysa köyünden,Erzurum’a göç etti orada
vefat etti.
-
Hacı Ömer Kılıç; Holaysa köyünden uzun yıllar emek köyünde
kaldı imamlık yaptı. İstanbul’da emekli oldu Yazın köyde kışın İstanbul’da
yaşıyor.
-
Hacı Hasan ulusal; Halaysa köyünden,emek köyünde Vefat etti.
Çocukları bir kaçı göç etti. Biri köyde ikamet ediyor.
-
Maksut Korkmaz; Şerah Uzungöl köyünden, köyde vefat etti
çocukları köyde ikamet ediyor.
-
Hacı İhsan Baltacı; Baltacılı köyünden, emek köyünde ikamet
ediyor.
-
Süleyman Altunbaş; Holaysa köyünden,Balıkesir’e göç etti.
Köydeki arazileri sattı.
-
Mustafa Altunbaş; Holaysa köyünden,Balıkesir’e göç etti
Köydeki arsaların sattı.
-
Sami Yıldırım; Holaysa Köyünden,Köyden ilk göç edenlerden
hastalığından dolayı çok yer değiştir. Yakın zaman da vefat etti. Köyde arsaları
sattı.
-
Muhammet Baltacı; Baltacılı köyünden,Köyde vefat etti
çocukları köyde ikamet ediyor.
-
Nuri Baltacı; Baltacılı köyünden,Köyde vefat etti. Çocukları
köyde ikamet ediyor
-
Hacı Süleyman Güzel;
Holaysa köyünden, Köyde vefat etti.Çocuklarından köyde kimse yok. Hanımı Yaz
aylarında gelip gidiyor.
-
Mehmet Cuman; Holaysa köyünden, Köydevefat etti. Oğlu köyden
İstanbul’a göç etti. Yaz aylarında geliş gidiş yapıyor
-
Hacı Alaybey Tabanoğlu; Holaysa köyünden, Trabzon’da vefat
etti. Oğlu köyde ikamet ediyor.
-
Hacı Süleyman Sıır Yılmaz; Holaysa köyünden, emek köyü uzun
yıllar ikamet etti. İstanbul’da vefat etti.Eşi yaz aylarında geliş gidiş
yapıyor.
-
Hacı Cafer Baltacı; Baltacılı köyünden, köyden Trabzon’a göç
etti. Orada vefat etti. Hanımı Yaz aylarında geliş gidiş yapıyor.
-
Abdullah Çiçek; uzungöl şerah köyünden, trafik kazasında genç
yaşta vefat etti. Çocukları köyde ikamet ediyor.
-
İbrahim Tosun; Holaysa köyünden, Van‘da vefat etti.
Çocukları arazilerin sattı.
-
Kasım Şahin; Holaysa köyünden, emek köyünde ikamet ediyorum köyün Muhtarı.
-
Cevahir Zengin Halaysa köyünde Emekköyün bursa orhangazi
İlçesine göç etti. Orada vefat etti.
-
Ali Osman Akyüz; Şerah Uzungöl Köyünden, Emek köyünden Bursa
Ova akça köyüne göç etti. Oğlu köyde
ikamet ediyor.
-
Cemal Akyüz; Şerah Uzungöl Köyünden köyden İstanbul’a göç
etti
-
Kibar Baltacı; Baltacılı köyünden,Uzun Yıllar Almanya’da
Yaşamış ve vefat etti. Evinde kimse kalmıyor.
-
H.Mahmut Baltacı; Baltacılı köyünden,Emek köyünde ikamet
ediyor.
-
Süleyman Gençan; Holaysa köyünden,Emek köyün Ankara
gölbaşına göç etti. Evinin ve tarların sattı.
-
Hacı Yılmaz Gençan; Holaysa köyünden,Emek köyünde ikamet
ediyor.
-
Kemal Onat; Holaysa köyünden, Vefatetti, Oğlu ta köyden göç
etti. Arazilerini sattı.
-
H.Mehmet Şahin; Holaysa Köyünden,Emek köyünde ikamet
ediyordu İzmir’de vefat etti. Çocuklarıİ zmir’de yaşıyor yaz aylarında ara
sıra geliyorlar.
-
Vehbi Yavuz; Holaysa köyünden, Emekköyün uzun yıllar önce
göç etti ve Bursa Orhangazi de vefat etti. Köydeki arazilerini sattı.
-
H.Mustafa Baltacı ;Baltacılı köyünden,Köyden göç etti.
Arazilerin sattı.
-
Süleyman Baltacı ;Baltacı köyünden,emek köyünde vefat etti.
Eşi yaz ayların geliyor.
-
Hacı Rasim Kalyoncu; Holaysa köyünden, emek köyünden Bursa
Orhan gaziye göç etti. Orada vefat etti. Arazilerin sattı.
-
Hacı Ruşen Baltacı; Baltacılı köyünden, emek köyünde vefat
etti. Eşi yaz aylarında geliyor.
-
Hacı İbrahim Kılıç; Holaysa köyünden,emek köyü yaşıyordu
İstanbul’da vefat etti. Çocukları ara sıra geliyor.
-
Hacı Şahmeran Şahin; Holaysa köyünden, Emek köyün ikamet
ediyor.
-
Hacı Mahmut Taçoğlu; Holaysa köyünden, Emek köyünde Erzurum’a
göç etti. Orada vefat etti.Arazilerine Başkası bakıyor.
-
Cemal Baltacı; Baltacılı köyünden,Emek köyün Balıkesir’e göç
etti arazileri sattı.
-
H.İsmail Hakkı Baltacı; Baltacılı köyünden, Emek köyünde
Balıkesir’e göç etti. Orada vefat etti.
-
Hacı Mustafa Gevinoğlu; Şerah Uzungöl köyünden, emek köyünde
vefat etti. Torun köyde ikamet ediyor.
-
Hüseyin Tunç; Holaysa köyünden, Emek köyünden uzun yıllar önce çıktı. Evin bir
yangında harabe oldu. Ve halen öyle kalıyor.
-
Hacı Celal Aygün; Uzungöl Şerahköyünden, halen emek köyünde
ikamet ediyor.
-
Muhammet Kutbay; Şerah uzungöl köyünden, Emek köyün uzun
yıllar önce Samsun’a göç etti.
-
Mehmet Özbay; Holaysa köyünden, Emekköyünde ikamet ediyordu
yakın tarihte vefat etti.
-
Hacı Seyit Zengin; Holaysa Köyünden,Emek köyünden Bursa
Orhangazi Göç etti. Arazilerini sattı.
-
Şaban Onat; Uzungöl Şerah köyünden,emek köyünde ikamet
ediyordu. Trabzon uzungölde vefat etti. Arazileri başkaları bakıyor.
-
Hacı Ferşet Kutbay; Uzungöl şerah Köyünden, Emek köyünde
vefat etti.
-
Hacı Mehmet Baltacı ;(Cambaz )Baltacılı köyünden, emek köyün
ikamet ediyordu. Muğla Fethiye’ de Vefat etti. Eşi Köyde ikamet ediyor .
-
Ali Karaca; Holaysa köyünden, Emekköyünde Balıkesir’e göç
etti. Orada Vefat etti. Çocukları arada köye uğrarlar arazileri başkalarında
-
Süleyman Sevinç, Holaysa Köyünden,Emek köyünde yaşanan
husumetten dolayı Trabzon’a göç etti. Yakın Tarihte Vefat etti.
-
Ekrem Baltacı; Baltacılı Köyünden,İstanbul’a göç etti.
-
Hacı İbrahim Baltacı;
Baltacılı köyünden, Emek köyünde ikamet ediyordu. Eşi ile İstanbul’da vefat etti.
Arazileri oğlu bakıyor.
-
Hacı Hasan Şahin;
Holaysa köyünden, Emek köyünde vefatetti. Oğlu köyde ikamet ediyor.
-
Hacı Aziz İnce; Uzungöl Şerah köyünden, Emek köyünde vefat
etti. Oğlu köyde ikamet ediyor.
-
Aziz Tuç; Holaysa köyünden, Emekköyünde Vefat etti.
Çocukları köyde ikamet ediyor
-
Salih Korkmaz; Uzungöl Şerah Köyünden, uzun yıllar Almanya’da
yaşadı. Vefat etti oğlu öğretmen olduğu için yazları geliyor.
-
Hacı Ömer Muhammet Baltacı; Baltacılı köyünden, Emek köyünde
ikamet ediyor.
-
Ahmet Zeren; Uzungöl Şerah köyünden,emek köyünden göç etti
ve Trabzon’da vefat etti Arazilerie niştesinde.
-
Ömer Baltacı; baltacılı köyünden,emek köyünden Trabzon
Çaykara ilçesi baltacılı köyüne geri döndü.Arazileri sattı.
-
Mehmet Gençan; Holaysa köyünden,Ankara’ya göç etti. Orada
Vefat etti.
-
Mehmet Tuç; Haloaysa köyündenT rabzon’a geri döndü oradan
emekli oldu tekrar geri geldi emekköyünde vefat etti.
-
Mehmet korkmaz; Uzungöl Şerah köyünden, emek köyünde ikamet
ediyor.
-
Hacı Mehmet Şahin;
Holaysa köyünden, emek köyünde ikamet ediyor.
-
İsmet Tosun; Holaysa köyünden İstanbul’da vefat etti. Oğlu
köyde ikamet ediyor.
Kaybettiğimiz büyüklerimize
Allahtan rahmet Kalanlara ise sağlık ve sıhhat diliyoruz.Allah onları
başımızdan eksik etmesin
Yukarıda listeye bakıldığı zaman 75 hane olarak kurulan emek
köyü bu gün ise verdiği ikinci göçler ile 50 hane kaldı. Gelen 75 hane reisinden
Hakkın Rahmetine gidenler ise 50 kişi kalanlar 25 kişi işte ulu çınarlarımızı
yavaş, yavaş kaybediyoruz.
İlk Muhtar Mustafa ALTUNBAŞ
Yerli Halkla(Kürtlerle) İlişkiler
Emek ve Dönerdere
köyleri kuruldukları yılardan birkaç yıl sonra buralara alışmış ve hiçbir
sıkındı yaşamadan devam eden hayatlarına yeni bir halk yeni bir yaşam tarzı
çizmeye başladılar. Yakın komşuları ile dostane bir şekilde yaşamaya aşılmış
olsalar bile aralarında ara sıra ufak sorunlar yaşanmıştır. Emek köyüne en yakın
köyü eski emekköyü(TOREREK) o zamanlar fazla bir nüfusu yoktu 9 haneden oluşun
bir mezra idi. 5 km uzaklıkta bulunan Gültepe köyünün mezrası idi ve halen o
şekilde mezra olarak geçiyor. 100 hane oldu. Dönerdere köyünde de durum aynı
mezrası olan eski Dönerdere(KİRDİR) ile aynı şekilde birlikte yaşıyorlar. Her
iki köyün yerli halkla kaynaşması fazla uzun sürmedi. Ama Döneredere köyü yerli
halkla bazı sorunlar yaşamıştır.Dönerdere köyü İran sınırına yakın olması o
yıllar kaçakçılığın çok olması nedeni ile bazı köylerden büyük ve küçükbaş
hayvanları çalınması veİran’a satılmasından Dönerdere köyünde de bu olaylar
yaşanmaya başladığından Dönerdere köyünü zoruna gidiyordu bu konu ile komşuları
ile ufak tefek sorunlar yaşanmış olsa da fazla gerginliğe yol açmamıştır. Emek köyünde de genel de araziler yüzünde ufak
tefek komşuları ile münakaşaları olmuş olsa da halen dostane ilişkiler devam
ediyor.
3. Bölümün
sonu.
Hazırlayan: Nihat ÖZBAY
Haftaya: İlk Kürtle evlilik
NOT:Kaynak göstermeden başka yerlerde yayınlanması yasaktır.